हजारको नोटमा भएको हात्ती। 

‘तपाईँ जेसुकै भन्नुस्, म यो अफ्रिकन हात्ती भन्ने त मान्दै मान्दिनँ’

साथी कुञ्जनले एकोहोरो जिद्दी गरिरह्यो मसित। उसले मलाई अनलाइनखबरको एउटा लिङ्क पठाएको थियो जसको शीर्षकमा थियो, हजारको नोटबाट हट्यो अफ्रिकन हात्तीको फोटो। समाचारमा २०६९ सालमा नोट तथा सिक्का डिजाइन समितिको बैठकमा तत्कालीन राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु व्यवस्थापन विभागका महानिर्देशक मेघबहादुर पाण्डेले अहिले प्रचलनमा रहेको हजार रुपैयाँको नोटमा अफ्रिकी हात्ती प्रयोग भएको दावी गरेको उल्लेख थियो। त्यतिबेला नै यो हात्तीलाई हटाएर नेपालमा जन्मिएको हात्ती प्रयोग गर्ने निर्णय भएको थियो।

‘मैले धेरै हात्तीका फोटोहरु, डकुमेन्ट्रीहरु हेरेको छु। हजारको नोटमा भएको हात्ती अफ्रिकी होइन, एसियाली नै हो,’ कुञ्जन आत्मविश्वासी सुनिन्थे। तर उनलाई लाग्दैमा हुने कुरा भएन। विज्ञहरुको विचार नसुनी के निश्कर्षमा पुग्नु! Continue reading हजारको नोटबाट गलहत्याइएको हात्तीको अनौठो कथा

यौन हिंसाबाट जोगिन महिला पत्रकारलाई सिंदुर पोते लगाएर हिँड्न महिला अधिकारकै लागि गठित पत्रकारहरुको समूहले सुझाव दिएको चर्चा अहिले सामाजिक सञ्जालमा व्यापक देख्‍न सकिन्छ। त्यसका लागि अनलाइनखबरमा पाँच वर्षअगाडि  २०७२ साउन २२ गते प्रकाशित एउटा समाचारको लिङ्क अहिले व्यापक सेयर भइरहेको छ। अनलाइनखबरको उक्त समाचारमा दुई जना पुरुष र एक जना महिला भएर तयार पारेको सुरक्षा निर्देशिका भन्दै ‘यौन हिंसाको सम्भावित जोखिमबाट बच्न सजग रहने’ विषयमा ८ वटा बूँदा राखिएको छ। त्यसैको सातौँ बूँदामा ‘विवाह भएको जनाउ दिने पहिरन र सिंगार गर्ने’ लेखिएको छ। के साँच्चिकै यस्तो सुरक्षा निर्देशिका बनेको हो त? चासो लागेर खोज्दा युएनको वेबसाइटमा निर्देशिका नै भेटियो। कुरो अलि फरक रहेछ।  Continue reading के यौन हिंसाबाट जोगिन सिंदुर पोते लगाएर हिँड्न सुझाव दिइएको हो? खास कुरो यस्तो रहेछ

कडा लकडाउन भएको बेला एक दिन स्वयम्भू पुग्दा त्यहाँ कुकुर र बाँदरमात्र थिए।

दोस्रो कोरोना संक्रमित भेटिएसँगै गत वर्ष चैत ११ गतेदेखि लगाइएको लकडाउन अहिले मैले यी शब्द ब्लगमा टाइप गरिरहँदा अर्थात् साउन ६ मंगलबार मध्यरातदेखि सकिएको छ। गज्जबकै अनुभव गर्न पाइयो यो लकडाउनमा। अलि दिनको कर्फ्यु र नेपाल बन्द त हामीले सहेका थियौँ। तर यो त बन्द र कर्फ्युभन्दा पनि चर्को। घरबाहिरसमेत निस्कन नमिल्ने। काम परेर बाहिर हिँड्दा सडक पूरै खाली, पसल बन्द। तीन महिनासम्म लकडाउन हटाउने तयारी नभएपछि मान्छेले आफै अवज्ञा गर्न थालेका थिए। ८० औँ दिनमा सरकारले खुकुलो पार्नुअघि नै मान्छेहरु आफैले खुकुलो पारिसकेका थिए। डर पनि हट्दै गयो। अरु देशहरुभन्दा फरक भारत र नेपालमा संक्रमितको संख्या बढ्दो क्रममा रहेकै बेला लकडाउन खुकुलो बनाइयो।  Continue reading ‘लकडाउन’ औपचारिक रुपमा मध्यरातदेखि सकियो तर सतर्क हुनुस् है