– क्या. जगत नवोदित –

……र हामी पाँच जना अन्जु, महेश, रञ्जना, गणेश र म आफू पढेको स्कुललाई सम्झेर दिक्तेल जाने भयौँ।

म बिहानको पाँच नबज्दै कोटेश्वर चोकमा पुगिसकेको थिएँ। महेशले थाहा दियो- गणेशसँग त्यहाँ आइपुग्न अलि समय लाग्छ। म नजिकैको ठेला गाडामा पाक्दै गरेको चिया तिर लम्किएँ। त्यो मिर्मिरे बिहानीको चियासँगै दुई जना कलिला नानीहरू सँग भेट भो।

“हैन, यति बिहानै तिमीहरू कहाँ हिँडेको?”

मलाई स्वाभाविक जिज्ञासा लाग्यो।

“दिदीको छोराको आठ महिनामा दाँत आएछ- मामालाई राम्रो हुन्न रे त्यसैले भाइले भान्जालाई मिठाई दिएर पूजा गर्न हामी चितवनबाट आएका,” सानी दिदीले फटाफट बोली – अहिले भिनाजु हामीलाई लिन आउनु हुँदैछ यहाँ, त्यसैले कुरी बसेको।

अनि आज त आइतबार तिमीहरूको स्कुल छुटेन? शनिबार आए हुन्थ्यो नि त- मैले आफ्नो कुरा राखेँ।

यो पूजा आजै गर्नुपर्छ रे। भरै पूजा सकेर हामी फर्किहाल्ने हो – भाइले स्पष्ट पारे।
Continue reading सरस्वतीलाई सम्झेर

राप्ति नदीमा आहारा खोज्दै एक जोडी गरुड। फोटो : राम थारु

-प्रशान्त घिमिरे-

कालो शरीर र सेतो घाँटी अनि अग्ला खुट्टा। यसको ठेट नेपाली नाम हो ‘लोभी पापी गरुड’। यो गरुड विश्वमा पाइने १९ र नेपालमा पाइने ८ प्रजाति मध्येको एक हो। सेतो ऊनजस्तो घाँटी भएकोले विश्वमा यसलाई ‘ऊन जस्तो घाँटी भएको गरुड’ भनेर पनि चिनिन्छ। नेपालमा चाहिँ किन ‘लोभी पापी’ भनिएको होला त ?

वरिष्ठ पन्छी विज्ञ एवंम जुलोजिकल सोसाइटी अफ लन्डनका नेपाल प्रतिनिधि डा. हेमसागर बराल एउटा रमाइलो घटना सुनाउँछन्। डा. बरालको टोली त्यो ताका नेपालमा पाइने पन्छीहरुको नेपाली नाम खोज्दै गैँडाकोट पुगेको रहेछ जहाँ यो चराले गुँड लगाएको थियो।

टोलीले दुरबिन निकालेर रुखमाथिको गरुड के हेर्न थालेका थिए, एकजना स्थानीय महिलाले सोधिछिन्- ‘के हेर्नु भा’को सर, लोभी पापीलाई हो?’
Continue reading ‘लोभी पापी’ हराउँदै गएकोमा चिन्ता, के छ फाइदा यसलाई संरक्षण गर्दा?

दरबारमार्ग र ठमेल : काठमाडौँमा इस्वी संवतको नयाँ वर्षको ‘इभ’ (पूर्वसन्ध्या) मनाउन धेरै मान्छे भेला हुने ठाउँ। म्यान्मारको ठूलो शहर यांगुनमा पनि यस्तै कुनै ठाउँ होला नि त। हामीले सोचेका थियौँ। गुगलमा सर्च गर्दा फायरवर्क्स अर्थात् आतशबाजी पनि हुने गरेको जानकारी र फोटोहरु भेट्यौँ। तर त्यसमा पाइएको जानकारी अनुसारका पार्कहरुमा पुग्दा भने अचम्मै पर्‍यौँ। त्यहाँ त केही पनि कार्यक्रम रहेनछ। अरु विदेशी र स्थानीय युवायुवतीहरु पनि आएर त्यसरी नै वाल्ल परेका देख्यौँ। शायद् उनीहरु पनि हामीले जस्तै गुगल गरी आएका थिए कि 🙂 Continue reading यांगुनमा न्यु इयर्स इभ मनाउने ठाउँ खोज्दाखोज्दा हैरान

-श्रवण कुमार-

“तिनका बाउ आमा मर्छन्, अनि बल्ल जाने नेपाल आफ्नो अंश लिनलाई। नत्र किन जाने अहिले सबैको नोकर हुनलाई? “, मन्दिरा भाउजूले च्याँठिएर भनिन्। कुरा क्रिसमसको हो, स्थान बाल्टिमोर – अमेरिका। २ वर्षमा मन्दिरा भाउजूमा निक्कै परिवर्तन आएछ। २ वर्ष अघिसम्म सासु ससुरा भनेका हाम्रा आफ्ना जन्मदिने बाउ आमा समान हुन्छन्, उहाँहरुको सेवा गर्नु हाम्रो धर्म हो भन्ने मन्दिरा भाउजूको आवाज मेरो कानमा गुन्जेको हिजो जस्तो लाग्छ। बुहारी होस् त यस्तो , रमेश दाइभन्दा बढी भाउजूले सासु ससुराको हेरविचार गर्ने रैछिन भनेर मलाई लाग्या थियो। तर आज एक्कासी….

हाम्रो रगतको नाता नभए पनि आफ्नै दाजु भाइ जसरी मिलेर बसेका थियौं नेपालमा डेरामा सँगै बस्दा। त्यो बेला मन्दिरा भाउजूले भन्नु हुन्थ्यो, सासु ससुराको सेवा गर्नु हाम्रो धर्म हो, उहाँहरुलाई हामीले नहेरे कसले हेर्छ ? रमेश दाजुले आफ्नो बुवा वा आमाको जन्म दिन बिर्से पनि भाउजूलाई याद रहन्थ्यो र दाइलाई बिहान उठ्नासाथ जनकपुर घरमा आमालाई फोन गर्न लाउँथिन्। दाइ आफूले खोजेको जस्तो बुढी पाएर मख्ख थिए भने भाउजू पनि जाँड रक्सी नखाने सीधा सोझा बूढा पाएर मख्ख थिए। Continue reading बाउआमा मरेपछि अंश लिन मात्र नेपाल जाने

मधुसूदन आचार्य, क्यानडा

क्रिसमस क्रिश्चियन धर्मावलम्बीहरु तथा पश्चिमी देशका वासिन्दाहरुको प्रमुख चाड हो । यो चाड हरेक बर्ष डिसेम्बर महिनाको २५ तारिखका दिन मनाईन्छ । सबैलाई थाहा भएकै कुराहो कि क्रिश्चियन धर्मावलम्बीहरु भगवान् जिसस क्राइस्टको जन्मको रुपमा क्रिसमस चाड धुमधामका साथ मनाउने गर्दछ्न । पश्चिमी देशहरुमा २४ तारिखका दिन अधिकांश अफिसहरु आधा दिनमा नै विदा हुन्छ । २५ तारिखका दिन अत्यावश्यक सेवाबाहेकका सबै पसल तथा कार्यालयहरु विदा हुन्छन् । स्कूल तथा विश्वविद्यालयहरु केहिदिन अघिदेखि नै एक वा दुईहप्ताको लागि जाडोको विदादिई बन्द हुन्छ र नयाँ बर्ष लागेपछि खुल्छ । धेरैजसो कर्मचारिहरु यसैसमयमा आफ्नो संचित विदा लिई आफ्नो मातापिता भएको ठाउंमा वा अन्यत्र घुम्न जान्छन् । कतिपय देश, प्रान्त तथा राज्यहरुमा कार्यालयहरु २६ तारिखका दिन पनि विदा हुन्छ । बेलायत लगायत कमनवेल्थ राष्ट्रमा २६ तारिखलाई बक्सिड.डे भनेर भनिन्छ र सो दिन अधिकांश पसलहरुले अत्याधिक मात्रामा सामानहरुको भाउमा छुट दिई बर्षको अन्त्यमा पुराना मोडेका सामानहरु बेच्ने हुँदा मानिसहरुको पसलहरुमा विहानै देखि घुइचो लाग्दछ । Continue reading मेरी क्रिसमस कि ह्यापी होलिडेज ?

आर्थिक दैनिक ‘कारोबार’को आज सोमबारको अंकको आठौँ पेजमा एउटा छाप्न नहुने कुरा छापिएको छ। अचम्म, आर्थिक क्षेत्रको समाचार र विचारमात्र समेटिने दैनिक त झन् यस्तो विषयमा संवेदनशील हुनुपर्ने हो। तर, यो अचम्मैको आपत्तिजनक छाप्न नहुने कुरा छापिएछ।  Continue reading हरे, ‘कारोबार’ दैनिकमा के छापेको यस्तो आपत्तिजनक?

अघिल्लो मिस नेपाल शृङ्खला खतिवडा र राष्ट्रिय दैनिक ‘नागरिक’ बीच अहिले एउटा विवाद चर्किएको छ। खासमा नागरिक दैनिकको अनलाइन ‘नागरिकन्युज’ मा प्रकाशित एउटा समाचारमा शृङ्खलाले आपत्ति जनाएपछि अनलाइनमा शृङ्खला समर्थकहरुले नागरिकलाई पत्रकारिताको मूल्यमान्यताविरुद्ध समाचार लेखेको आरोप लगाएका छन् भने नागरिकले पनि फेसबुकमा स्पोन्सर्ड नै गरेर भिडियोसहित राखेर आफूले पहिले लेखेको समाचारलाई सही ठहर्‍याउने प्रयास भएको छ। के हो त सत्य? आउनुस् विस्तृतमा बुझौँ। Continue reading शृङ्खला खतिवडा र ‘नागरिक’को विवाद, के हो विषय?